Amalgam dolgu dişlerde özellikle çürüme kaynaklı oluşan derin/sığ oyukları doldurmak için kullanılan bir diş dolgusu çeşididir. Yüz elli yıldan fazla bir süredir kullanılan amalgam; diş hekimliğindeki yerini her geçen gün kaybetmektedir.
Yıllar öncesinde alternatiflerinden açık ara önde olan amalgam dolgunun (siyah dolgu) önceliğini kaybetmesindeki sebepler; estetik olarak iyi bir görüntü vermemesi ve metal içeriğidir. Unutulmamalı ki, estetik ve sağlık birlikte olduğunda değerlidir.
Günümüz gelişen teknolojisine bağlı olarak üretilen; daha estetik ve bağlantı gücü daha yüksek dolgu materyalleri nedeniyle, kullanımı her geçen gün daha da azalmaktadır ve azalmaya devam edecektir.
Amalgam Dolgu İçeriği
Amalgam dolgu sıvı cıva, gümüş, kalay ve bakır elementlerin alaşımından oluşur ve kliniklerde toz hâlde saklanan bir maddedir. Gerekli görüldüğünde civa ile karıştırılarak hazır hale getirilir.
Amalgam dolgu ağırlığının yaklaşık %50’sini elementer (sıvı) cıva oluşturur. Cıva kimyasal özellikleri bakımından amalgam gibi bir karışımın elde edilmesini sağlamak amacıyla kullanılır. Çünkü cıva; gümüş, bakır, kalay gibi elementlerin birbirleriyle reaksiyonunu gerçekleştirir. Dolayısıyla karışımda bulunan metallerin aralarındaki bağ, cıva tarafından sağlam bir biçimde oluşturulur.
Dental amalgam da denen bu dolgu maddesi gümüşe benzer rengi ve görünümüyle gümüş dolgu olarak da adlandırılmaktadır. Her ne kadar gümüş dolgu olarak da anılsa, yapısında yine cıvayı barındırır.
Diş dolgusu nasıl yapılır?
Diş dolgusunu yapılma tekniğinin bazı aşamaları; amalgam ve kompozit dolgular için aynıdır.
Diş dolgusunun nasıl yerleştirildiğinden kısaca bahsetmek gerekirse;
Diş hekiminiz öncelikle dişinizi çürük bölgeden arındırmak için bir dizi işlem uygular. Anestezi eşliğinde yapılabileceği gibi çürük temizleme işlemi anestezi olmaksızın da yapılabilir. Bu konuda belirleyici olan çürüğün derinliği ve hastanın ağrı eşiğidir.
Çürük kısımlardan arındırılmış dişin oyuğu dolgunun yerleştirilmesi için belirli prensiplere göre şekillendirilir.
Daha sonra hijyenik ve tıbbi açıdan uygun koşullar altında hekiminiz ; kullanacağı malzeme kompozit , cam iyonomer veya amalgam olmasına göre hazırlığı gerçekleştirir.
Uygulanacak bölge de hazırlandıktan sonra, dolgu materyali tatbik edilir.
Hekiminiz, ağzınız kapalı hâldeyken dolgu yapılan dişin temas edeceği dişle olan uyumuna ve damak yapısına göre dolguya şekil verir. Yükseklik kontrolü, dolgunun daha kabul edilebilir olması ve hastanın rahat etmesi için çok önemlidir.
Başlangıçta his olarak yabancılama olması kaçınılmazdır. Hekiminizin tavsiyelerini göz ardı etmeyiniz.
Dolgu Yaptırmadan Önce Bilinmesi Gerekenler
Diş tedavisinde dolgu yöntemi kullanılacaksa dolgu malzemesinin hangi maddelerden oluşacağına hekiminizle birlikte siz karar verebilirsiniz. Dolgu maddesinin seçimini diş hekiminizle koordineli olarak gerçekleştirmek tedaviden optimum karşılığı almak için önemlidir. Gelişen estetik materyaller ve artan bağlanma kuvveti sayesinde, estetik ve sağlıklı sonuçlar elde etmek artık daha kolaydır. Bunu sağlayan sadece kompozitler değildir. Aynı zamanda bonding dediğimiz özel bağlayıcıların payı da vardır.
Amalgam Dolgu Zararlı mı?
Amalgam, elementer cıva ve metal içerdiği için çoğu kişi tarafından zararlı olup olmadığına dair endişe barındıran bir maddedir. Bu konu son dönemde bir çok yerde kendine yer bulmaktadır.
“Amalgam yapılmalı mı, yapılmamalı mı ?” sorusunda hekimler arası görüş farklılıkları bulunmaktadır. Şahsi kanaatim (bu konuda aksi ispat edilene kadar); gelişen materyaller dolayısıyla artık yapılmasına gerek yoktur. Fakat bu, tüm amalgam dolgular sökülmelidir gibi bir yaklaşım değildir. Başarı şartlarını sağlayan ve bütünlüğü bozulmamış dolguların sökülmesi zaruri değildir. Gerektiğinde ise uygun protokol ile söküm gerçekleştirilmelidir.
Amalgam dolgu uygulanması ve sökülmesi sırasında açığa çıkan Civa buharı ve bu sırada ortama saçılan metal artıkları zararlı olarak nitelendirilir. Amalgamın yapısındaki cıvanın solunum yolu ile vücuda girmesinin önlenmesi önemlidir. Çeşitli araştırmalar sonuncunda da, bütünlüğü bozulmamış ve doğal diş dokuları ile çevrili amalgam dolguların kayda değer bir zarar bulunmamıştır. Bu konuda amalgam dolgu sayısı, dolgunun sağlığı gibi bir çok farklı faktör de devreye girmektedir.
Amalgam Dolgu Sökülmeli mi?
“Her amalgam dolgu sökülmelidir” , “amalgam dolgu çok kötüdür” demek yanlıştır. Fakat sökülmesini gerektiren nedenler var ise uygun protokol ile ağızdan uzaklaştırılmalıdır. Türk diş hekimleri birliği ve çeşitli kuruluşların araştırmalarına göre de bu kanı desteklenmektedir. Yapısı bozulmamış ve sağlam olarak ağızda yer alan dolguların, çevre dokulara kayda değer bir salınımı, zararı görülmemiştir.
Döneminin rakipsiz dolgu malzemesi olan Amalgam, günümüzde bağlayıcılığı daha yüksek olan materyallerin gelişmesi arka planda kalmıştır.
Amalgam Dolgu Söküm Protokolü
Amalgam sökümü sırasında ortamda açığa çıkan cıva buharı, hasta ve hekim için zararlı kabul edilir. Kuvvetli aspiratörler ile civa buharının uzaklaştırılması önemlidir. Aynı zamanda çıkan metal artıklarının ağız dokularına değmemesi için Rubber Dam yani lastik örtü kullanılmalıdır. Sökümden sonra tedbir amaçlı metal bağlayıcı bir solüsyon ile ağız yıkanır.
- Kuvvetli aspiratör
- Rubber Dam
Protokol bu şekildedir ve sonrasında standart dolgu işlemleri devam edebilir.
Amalgam Dolgu Söküm Fiyatları Ne Kadar?
Dolgunun büyüklüğüne göre fiyat değişecektir. Büyük çaptaki amalgam dolgular için, dolgu kaldırıldığında kanal tedavisi ihtiyacı oluşabilir. Bunlar tedaviye başlamadan öngörülerek planlaması gerekir. Normal dolgu fiyatının 2 katı gibi düşülebilir.
Hekiminizin yapacağı planlama ve teşhis önemlidir. Hiçbir zaman teşhisi veya tedavi planını, internet üzerinden alacağınız bilgiler kesinleştiremezsiniz.
