Koruyucu diş hekimliği; tüm sağlık hizmetlerinin olduğu gibi Diş Hekimliğinin de temelidir. Hedef dişlerin sağlıklı bir şekilde ağızda tutulmasıdır. Zamanla meydana gelebilecek sorunlar korucu diş hekimliği uygulamaları ile önlenmeye çalışır. Eğer varsa mevcut problemler; tedavi edilir, tedavinin başarısı desteklenerek idame ettirmeye çalışılır. Önermekte olduğumuz 6 ayda bir ön diş hekimi kontrollerinde amacımız budur ve amaç bu kontroller ile ciddi problemler ortaya çıkmadan önlenmiş olur. Örneğin yetişkin bir hastada diş ara yüzünden başlayan bir çürük; küçük bir tek yüzlü dolgu ile çözülebileceği gibi geç kalınırsa kanal tedavisi hatta çekim ile sonuçlanabilmektedir. Çocukluk dönemi ile ilgili örnek verirsek süt dişlerindeki çürükler ile komşu diş temasları bozulmakta, alttaki gelecek dişlere yanlış rehberlik etmekte ve çapraşıklıklar daha da artmaktadır.
Diş hekiminize 6 ayda bir yapacağınız ziyaretler ile uzun vadede yaptıracağınız daha pahalı ve yorucu işlemlerden korunmuş olursunuz. Bir nevi sigorta gibi düşünülebilir.
Belirli bir yaşta tüm dişlerin çekileceği, kaybedileceği gibi bir düşünce vardır. Tamamen yanlıştır. İyi bakım, düzenli kontroller ile dişsizlik öngörülebilir bir sonuç değildir. Bazı kişilerde diş eti hastalığına yatkınlık vardır fakat çözümsüz değildir.
Yetişkinlerde ve çocuklarda koruyucu diş hekimliğinin altın üçlüsü;
- Gerekli tedaviler
- Ağız hijyen eğitimi
- Rutin kontroller
İdeal Ağız Bakımı Nasıl Olmalı?
Kesinlikle doğru teknik ile yeterli süre diş fırçalama olmadan iyi bir ağız bakımından bahsedilemez. Ek yöntemler için hekiminiz yönlendirmeleri önemlidir. Öneriler doğrultusunda diş ipi, ara yüz fırçası, superfloss, gargara, ağız duşu rutine eklenebilir. Herkesin ağız sağlığı için gereksinimler farklıdır. Çocuklar, yetişkinler, hamileler, diş eksikliği olanlar, ağızda çok sayıda bulunanlar gibi farklı önlem gerektiren durum sayıları artırılabilir. Çok ara öğün yapan, besin alan biri iseniz günde 10 kere diş fırçalama gibi bir durum düşünülemez. Rutin fırçalamalara ek olarak şekersiz sakız çiğneyerek korunaklık sağlanmaya çalışılabilir.
Diş Fırçalama ve Diş İpi Kullanımı Nasıl Olmalıdır?
Önerilen günde en az iki kez diş fırçalamak ve bir kez diş ipi uygulamaktır. Bu şekilde dişlerimizin üzerinde ve çevresinde biriken bakterilere bağlı oluşan plak, bölge den uzaklaştırılır. Eğer temizlenmezse plak zamanla tartar dediğimiz diş taşı oluşumuna da neden olur, diş çürüklerine de yol açar. Diş çürümesinin nedeni bakteriler tarafından, besin artıkları kullanılarak üretilen asitin diş yapısına zarar vermesidir. Dişinizde en dış tabaka olan Mine tabakası çok sert ve dayanıklıdır. Fakat asit artıkları mineyi zedeler hatta delere dentine girer. Dentine girdikten sonra çürük daha agresif bir hale gelir ve hızlı olarak ilerler. Diş iplerinde de bu konuda ara yüz birikimlerinin dağıtarak çürük oluşumunu azaltır.
Diş ipi kullanımında en sık yapılan yanlış; diş etlerini zedelemektir. Diş etleri arasına kibarca yerleştirilen diş ipi, diş eti oluğunda birikimi ortadan kaldırın. Çok sert bir şekilde uygularsa o bölgelerdeki bağ dokuyu zedeleyeceği için yarardan çok zarar verir. Diş fırçalama tekniği olarak da diş etinden dişe doğru hafif oval hareketler ve süpürme önerilmelidir. Sağa sola sert hareler ile fırçalama besin artığı birikimini diş araların yönlendirdiği gibi dişlerde de aşınmalara neden olabilir.
Koruyucu Diş Hekimliği Uygulamaları Nelerdir?
İlk başta ağız sağlı düzeltilmeli.Hijyeni ve sağlığı kötü etkileyen durumlar tedavi edilmelidir. Hekim tarafından işlemler tamamlandıktan sonra tedavi hastaya emanet edilir.
- Fissur Sealent (Fissur Örtücü) Uygulamaları
Fissur Sealent Koruyucu - Flor Vernik ve Jel Uygulamaları
- Bakteri Plak Boyamaları
- Çürük Riski Testi
- Diş sıkma şikayetlerinin takibi (Plak tedavisi sert veya yumuşak)
Uygulamaları koruyucu hekimlik alanında ön plana çıkar. Ayrıca çapraşık dişlerde uzun vadede oluşabilecek çürükler ve eklem problemleri düşülürse; ortodontik tedavi de koruyucu bir tedavidir.
Sigara Ağız Sağlığı İçin Ciddi Bir Problemdir
Sigara içmek tüm beden sağlığınızı kötü etkiler. Akciğer kanserinin en sık görülen nedeni olan sigara, ağız içi kanser riskini de büyük oranda arttırır. Diş etleri, dişler hem estetik hem sağlık açısından zarar görür. Nefesiniz kötü kokmasına neden olur. Sigarayı bırakmanın hayat kalitenize, sağlığınıza, dişlerinize çok olumlu yansıyacaktır.
Koruyucu Diş Hekimliği Uygulamaları Hangi Yaşlarda Uygulanır ve Kimler Yaptırabilir?
Koruyucu tedavi felsefesinde bir yaş sınırlaması yoktur. Sadece bazı tedaviler diş sürmesine, değişmesine bağlı olarak çeşitlenmektedir. Örneğin çocuklarda süt dişlerindeki çürükleri önleyerek ileri yaşlarda meydana gelecek yer darlıkları, çapraşıklıkları engelleyebiliriz. Yetişkinlerde ise diş çürüklerine derinleşmeden müdahale ederek diş kaybı ihtimalini ortadan kaldırmaya çalışırız. Hamile hastalar için de ayrı bir koruyucu prosedür vardır. Hamilikte ilk 3 ay ve son 3 ay tedavi yapmaktan kaçınırız, eğer kesinlikle bir tedavi gerekiyorsa 2.trimestar dediğimiz orta 3 ay tercih edilir. Hamilelik öncesi tüm diş tedavilerin bitirilmesi, sürecin bu şekilde geçmesi ideal olandır.
Koruyucu Diş Hekimliği ve Ortodonti İlişkisi
Koruyucu diş hekimliği yukarıda da bahsettiğimiz gibi geniş bir alanı kapsamaktadır. Ortodontik tedaviler ile diş konumları düzeltilmekte, kapanış ilişkileri düzenlenmektedir. Sıkışık pozisyonda bulunan dişlerde temizleme güçlüğüne bağlı çürük oluşumunda artma, diş kaybından eklem problemlerine kadar birçok soruna yol açabilmektedir. Çocukluk döneminde süt dişlerinin erken kaybının, süt dişi çürüklerinin; diş teli tedavisine ihtiyaç oluşturacağı bilinmelidir. Bu yüzden temelden itibaren korumak, sağlığı idame ettirmek çok önemlidir.
Koruyucu Diş Hekimliği Uygulamalarının Fiyatları Nedir?
Uygulamalarda fiyatlar da tedavi seçeneklerine göre değişiklik gösterir. En uygun diş tedavisi yolu; 6 ayda bir diş hekimi kontrolleri olacaktır. Bu sayede ilerleyen zamanlarda yüksek ücretler gerektiren ve uzun süren tedavilerden korunmuş oluruz.
Çocuklarda ve Yetişkinlerde Koruyucu Diş Hekimliği Uygulamaları Nelerdir?
Fissur Sealent (Fissür Örtücü): Bu uygulama daimi (kalıcı, sürekli) dişlere, dişleri korumak amacıyla uygulanır. Genellikle azı dişlerine uygulanır çünkü diş yapısı olarak girinti çıkıntılı bir formu vardır ve bu girintilerde besin birikme ihtimali yüksektir. İlk daimi diş için çürük riskini en aza indirme isteği ile, çocuklarda ilk süren diş olan 6 yaş dişleri en sık fissür örtücü uyguladığımız dişlerdir. Fissur örtücüler sayesinde bu girintiler kapanır, çürük oluşum ihtimali azalır. Ağız bakımı bilinci tam gelişmemiş çocuklar için kesinlikle uygulanması gerekir. Yetişkinlerde de uygulanabilen bu tedavide diş yapıları gözlenmeli, derin pit ve fissürler varsa bu uygulama yapılmalıdır. Koruyucu diş hekimliğinin temel tedavilerinden biridir. Uzun vade düşünüldüğünde çok yararlı bir tedavidir ve fiyat olarak ortalama bir adet dolgu fiyatı ile yakındır.
Düzenli Diş Hekimi Kontrolünü İhmal Etmeyin!
Ağız sağlığının idamesi için diş fırçalama kadar rutin diş kontrolleri de önemlidir. Kişiden kişiye değişen periyotlarda, ortalama 6 ayda bir kontroller herkes için yeterli olmaktır.
Ağız Bakımı Nasıl Olmalı?
Koruyucu diş hekimliğinin ilgilendiği esas konu diş ve ağız sağlığıdır. Bunun için de uygulamalara ek olarak kişinin günlük diş bakımını yeterli şekilde yapması gereklidir. Yeterli kelimesini açarsak amaca yönelik doğru hareketler ve malzemeler kullanılarak ihtiyacın sağlanmasıdır. Bunun için esas temel çocuk yaşlarda bilinç oluşturulmalı ve ebeveynler ile diş doktorunun kontrolü altında iletişim şeklinde olması anahtardır. Bunun dışında çocuk yaşlarda edinilmeyen diş bakımı kazanımı ilerleyen yaşlarda kazanılabilir. Bu konuda da diş doktorunun pratik çözüm süreci kolaylaştırmaktadır.
Çocuklar için doktor tarafından çocuğun dikkatini ve ilgisini çekecek şekilde bu işlemlerin önemi anlatılmalı, gerekli ekipmanlar konusunda yol göstermelidir. Bunun yanı sıra çocuğa diş bakımı yapmazsa ne sonuçlar olacağı gösterilerek anlatılmalı ve uygulama, diş fırçalama teknikleri gösterilmelidir. Hatta doktor ve ebeveynler çocuk ile birlikte diş fırçalama uygulaması yapmalıdır. Bu aşamadan sonra ise koruyucu diş hekimliği için görev ebeveynlerindir. Çocuklarda model ailedir eğer ailede böyle bir alışkanlık yoksa çocuk için beklenmesi ütopiktir.
Flor Kullanımı
Günümüzde flor üzerine birçok çalışmalar yapılmakta ve yazılar yazılmaktadır. Sık sık gündeme gelip bunun zararlı olduğu şeklinde yönlendirmeler yapılmaktadır. Okullarda flor uygulamaları için “Çocuğum için flor uygulaması yaptırayım mı”, “Flor zararlı mı”, “Florun zararları” velilerin aklındaki sorulardan birkaçıdır. Flor madde olarak dişlerde çürüklere neden olan asit oluşumu aşaması da reaksiyona dahil olarak asit oluşumunu engeller. Çürük oluşumunu önler. Aynı zamanda hassasiyet giderici özelliği de vardır. Uygun dozlarda, profesyonel bir ekip tarafından uygulandığında zarar vermesi mümkün değildir. Zaten florun zararlı olup olmadığı gündemde konuşulmasına rağmen ciddi bilimsel bir kanıtla desteklenememiştir. Eğer florun zararlı olduğunun kanıtı olsa bu hiçbir sistemde kullanılamayacaktır. Yurt dışı okullarda yine öğrencilerin ağız bakımı, sağlığı önemsenmekte, florur uygulamaları yapılmaktadır.
Yer Tutucu Tedavisi
Karışık dişlenme çağında olan çocuklarda; süt dişinin çekilmesi sonrası oluşan boşluğun yerine gelecek daimi diş için uzun bir bekleme süresi olacaksa uygulanmalıdır. Komşu dişlerin bu alana kayması, alanı daraltması engellenir. Daimi dönemde meydana gelecek diş çarpışıklıkları önlenmeye çalışılır. En ufak bir ara yüz çürüğünün bile yer kaybına neden olduğu düşünülürse bu uzun boşluklar çok önemlidir.
İki tip yer tutucu vardır. Hareketli ve sabit yer tutucular ihtiyaç alanı, sağ sol beraber eksik mi var gibi bazı durumlara göre planlanır. Yer tutucu fiyatları da buna göre değişmektedir. Yer tutucuları çok düşer mi gibi sorular genelde problemlerdendir. Tam uyumlu yer tutucu eğer çocuk tarafından çıkarılmaya ciddi kuvvet uygulanmıyorsa düşmez. Yer tutucu ücretleri ile ilgili TDB Rehber fiyat tarifesi Ankara 1.bölge illeri arasından daha detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz. Ancak hekiminiz muayenesi sonrası yapılacak planlama ve ücretlendirme en doğrusu olacaktır.